پاورپوینت شهر و شهرنشینی پیش از اسلام (pptx) 30 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 30 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
شهر و شهر نشيني پيش از اسلامبا تمرکز بر حکومت هاي: - مادها؛ - هخامنشيان؛ - سلوکيان؛ - پارت ها (اشکانيان)؛ - ساسانيان
پاييز 1389
فهرست مطالب
پیشگفتار..........................................................................................................................................اسلاید 4
حیات شهری در ایران قبل از اسلام...............................................................................................اسلاید 5
سبک های شهرنشینی....................................................................................................................اسلاید 8
شیوه پارسی.............................................................................................................................. اسلاید 9
میان شیوه پارسی – هلنی.......................................................................................................اسلاید 10
شیوه پارتی...............................................................................................................................اسلاید 11
مراحل شهرنشینی در ایران باستان................................................................................................اسلاید 12
مدیریت شهری در دوران باستان...................................................................................................اسلاید 13
کلیات شهرنشینی در دوران باستان.................................................................................................اسلاید 14
دوران مادها....................................................................................................................................اسلاید 15
هخامنشیان....................................................................................................................................اسلاید 18
سلوکیان.........................................................................................................................................اسلاید 22
پارت ها (اشکانیان)........................................................................................................................اسلاید 24
ساسانیان.........................................................................................................................................اسلاید 27
منابع..............................................................................................................................................اسلاید 30
پيشگفتار
«شهر» همچون هر پديده اجتماعي از يك «پيوستگي» برخوردار است، يعني از ايجاد نخستين كانونهاي تمركز جمعيت يكجانشين در آباديهايي كه به تدريج توسعه يافتند تا پيدايش كلان شهرهاي امروزي با يك مقوله واحد روبرو هستيم كه اگر چه ممكن است از لحاظ ريختشناسي (مورفولوژيك) كاملاً متمايز جلوه كند ولي از جنبه كاربردي و ساختاري داراي روحي واحد است.
بنيان هاي زندگي شهري و شهرنشيني به لحاظ تشكيلات اجتماعي، سياسي و فرهنگي در ايران به سه دوره عصر باستان، دوران اسلامي و عصر جديد قابل تفكيك است.
4
حيات شهري در ايران قبل از اسلام
الف) لفظ و معناي شهر
شهر در اوستا و زبان فارسي باستان به صورت «-xšaθra» آمده و در زبان سانسكريت به صورت «-kšatra» آمده است. اين اصطلاح بار معنايي وسيعي داشته و به شهر و ايالت و كشور و حكومت و پادشاهى، به طور عام اطلاق مي شده است. در روزگار ساسانيان شهر با عنوان «شهرستان štr'st'n'/šahrestān» به كار مي رفته است. در همين عصر، مجموع شهرهاي مدائن را به زبان سرياني «ماحوزه Mahoze» مي خواندند و «ماحوزه ملكا» به معني شهرهاي پادشاه بوده است.
براساس همخواني اصطلاح شهر با پادشاهي و فرمان راندن در وسيع ترين معناي آن، مي توان چگونگي ساختار زندگي شهري و نقش شاخص ساخت سياسي در جهت دادن به اين ساختار كلي را از آن استنباط كرد. واژه ى شهر با مفهوم حكم راندن و حكومت يكي بوده و به كار بردن الفاظي همچون «شاهنشاه» و «شهربان»،«شهرآگيم»،«شهريار» از اين ارتباط مفهومي حكايت دارد.
5
ب) تكوين حيات شهري
پيدايش شهر و تكوين شهرنشيني در ايران تابع تحولات تاريخي و چگونگي ساختار اجتماعي آن بوده است. شهر مركز ثقل زندگي اجتماعي ايرانيان محسوب مي شده و ساختار آن متأثر از موقعيت طبيعي و اقليمي و نظام سياسي حاكم بر مملكت بوده است.
روند شكل گيري شهر و تداوم شهرنشيني در ايران باستان سير تدريجي خاص خود داشته است. به نظر مي رسد كه آغاز و پيشرفت شهرنشيني، به علت مشكلات طبيعي و اقليمي و چگونگي توزيع جمعيتي در آن، تا حدودي با تأخير آغاز شده و تا دور ه ى اشكاني و به ويژه عصر ساساني، روند آرامي داشته است.
تا اين زمان، فعاليت اصلي مبتني بر زمين (كشاورزي و دامپروري) بوده و فاصله ى شهر و روستا چندان محسوس نبوده است. ورود ايران به جرگه ى تجارت آن زمان و كاركرد توليدي و مبادله اي شهرها كه از زمان اشكاني ها آغاز شد، در دوره ى ساساني به اوج خود رسيد و در پرتو آن، شهرنشيني از رشد فزايند هاي برخوردار شد.
شهرت پادشاهان ساساني به عنوان بانيان شهرها، در منابع جايگاه ويژه اي دارد. گويا در اين زمان، حدود 104 شهر وجود داشته كه توليدات خود را با ممالك مختلفي همچون چين، هند و حبشه مبادله مي کرده و رونق تجاري ويژ هاي داشته اند
6
ج) ساختار حيات شهري
به لحاظ ساختاري هم شهرهاي ايران اين زمان، ويژگي هاي جامعه شناسي خاص خود داشته اند. در شهرهاي اين زمان دو بعد مادي و معنوي حيات جمعي در هم آميخته بود.،
شهر اين زمان مركز استقرار حكومت (به عنوان مدير اجرايي، تأمين كننده ى نظم و امنيت، ناظر بر فعاليتهاي اقتصادي و شاهد رشد ثروت و مكنت بود) و مركزي فرهنگي (كه نيروهاي فكري و انديشه هاي الهي و ارزشهاي مربوطه را در خود گرد مي آورد) به شمار مى رفت.
البته اقليم و جغرافيا در شكل اين مديريت (حكومت) نقش مهمي داشت.
هركس با توجه به حرفه، دين و جايگاه طبقاتيش در بخش و محله ى ويژ ه اي از شهر سكونت داشت. تأثيرگذاري چهار عامل اصلي «كاخ»، «معبد»، «استحکامات» و «بازار» به عنوان عناصر كالبدي در سيماي شهر و تقسيم آن به سه بخش «کهندژ»، «شارستان» و «ربض» و ارتباط آن با توزيع جمعيت شهري در اين دوره نيز از همين واقعيت ناشي مي شده است.
7
سبک هاي شهرنشيني
در قبل از اسلام دو سبک عمده و يک ميان سبک، نحوه استقرار انساني در مقياسي بالاتر از روستا را شکل ميبخشند، به عبارتي درستتر در اين دوران ما با دو گونه عمده شهرنشيني (کالبدي ـ فضايي) و يک گونه شهرنشيني و شهرگرايي گذار بين اين دو شيوه عمده مواجه هستيم بدين قرار:
اول ـ شيوه پارسي
دوم ـ شيوه يا ميان شيوه پارسي ـ هلني
سوم ـ شيوه پارتي
8
اول ـ شيوه پارسي
اين شيوه از قرن نهم ق. م با ساختن اولين «شار» مادي الهام گرفته از «شهر ـ تپه»هاي بين النهرين (زيگورات) شروع شده و با شکوفايي شارهاي پارسي در شوش، استخر، پاسارگاد در دوران هخامنشي به اوج خود ميرسد.
ايجاد مجموعه عظيم «شهر ـ معبد» و «شهر ـ قدرت» تخت جمشيد، نمونه والايي از تغيير مفاهيم و معاني است که از تمدنهاي متعدد بين النهرين کسب شده است.
حمله اسکندر مقدوني به ايران (قرن سوم ق. م) نقطه پاياني بر اين شيوه از استقرار انساني است.
9