پاورپوینت پاورپوینت آرایه های ادبی سه سال علوم و فنون ادبی رشته انسانی + اضافات دستوری (pptx) 54 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 54 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

به نام خداوند جان و خرد فهرست موضوعات: واج آرایی سجع و انواع آن ترصیع جناس و انواع آن قلب ملمع مراعات نظیر تضاد متناقض نما حس آمیزی تلمیح تضمین اغراق ایهام ایهام تناسب تمثیل ارسال المثل اسلوب معادله حسن تعلیل لف و نشر : تشبیه استعاره اضافات مجاز کنایه آرایــــه های ادبی با امید موفقیت دانش آموزان عزیز در کنکور و تست های ادببیات تخصصی « آرایه های ادبی » الف ) بدیع ب ) بیان الف ) بدیع علمی است که به باز شناسی آرایه های لفظی و معنوی می پردازد . بدیع بر دو نوع است : 1- آرایه های لفظی 2- آرایه های معنوی آرایه های لفظی : یعنی زیبایی کلام که با لفظ انجام می شود . آرایه های لفظی عبارتنداز : واج آرایی ، سجع ، ترصیع ، جناس ، قلب ، ملمع . واج آرایی ( نغمه ی حروف ) : تکرار یک واج ( صامت یا مصوت ) است ، در کلمه های یک مصراع یا یک بیت یا عبارت نثر به گونه ای که کلام را آهنگین می کند و آفریننده ی موسیقی درونی باشد و بر تاثیر سخن بیافزاید این تکرار آگاهانه ی واج ها را « واج آرایی » گویند . توضیح : در این بیت تکرار واج « خ » و « ز » باعث ایجاد موسیقی درونی شده است . توجه : در زبان فارسی بیست و نه واج داریم / ( بیست و سه صامت و شش مصوت ) صامت ها همان حروف الفبای فارسی هستند و مصوت ها « ـــ » و « ا » ، « ی » ، « و » می باشند . مثال : خیزید و خز آرید که هنگام خزان است باد خنـک از جـانب خـوارزم وزان اسـت سجع : آوردن کلماتی در پایان جمله های نثر که در وزن یا حرف یا حرف آخر یا هر دو ( وزن و حرف آخر ) با هم یکسان باشد . مثال 1 : منت خدای را عـزووجل که طاعتـش موجب قـربت است و به شکر اندرش مزید نعمت . ( فعل « است » به قرینه ی لفظی حذف شده است . ) مثال 2 : خـلاف راه صواب است و نقض رای اولـوالالباب « است » (حذف لفظی ) ذوالفقـار علی در نیـام ( باشد ) و زبان سعدی در کام « باشد » ( حذف معنوی ) . توضیح : فعل « باشد » در دو جمله ی پایانی به قرینه ی معنوی حذف شده است. توجه : به نثر مسجع ، نثر آهنگین نیز می گویند . نکته 1 : سجع در کلامی دیده می شود که حداقل دو جمله باشد یا دو قسمت باشد . نکته 2 : سجع باعث آهنگین شدن نثر می شود به گونه ای که دو یا چند جمله را هماهنگ سازد . نکته 3 : سجع در نثر حکم قافیه در شعر را دارد . نکته 4 : اگر در پایان جمله ها کلمات تکراری وجود داشته باشد ، سجع پیش از آن می آید . مثال : الهی اگر بهشت چون چشم و چراغ است بــی دیــدار تــو درد و داغ اســت نکته 5 : گاهی در جملات سجع ممکن است افعال به قرینه ی لفظی یا معنوی حذف شوند . « انواع سجع » الف ) سجع متوازن : آن است که کلمات سجع فقط در وزن اشتراک داشته دارند . مثال : ملک بی دین باطل است و دین بی ملک ضایع . توضیح : هر دو کلمه دارای هجای بلند می باشند لذا هم وزن اند . مثال : طالب علم عزیز است و طالب مال ذلیل . توضیح : دو کلمه ی « عزیز » و « ذلیل » دارای دو هجا ، یکی کوتاه و یکی کشیده هستند . لذا در وزن یکسانند . سجع مطرف ب ) سجع مطرف : آن است که کلمات سجع فقط در حرف یا حروف پایانی با هم اشتراک دارند . مثال : محبت را غایت نیست از بهر آنکه محبوب را نهایت نیست . توضیح : کلمه ی « غایت » دارای دو هجا و کلمه ی « نهایت » دارای سه هجا می باشد پس دو کلمه هم وزن نیستند بلکه فقط در حرف آخر مشترک اند . سجع متوازی ج ) سجع متوازی : به سجعی گفته می شود که کلمات سجع هم در حرف پایانی و هم در وزن یکسان می باشند . مثال : باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده . توجه : از آن جائیکه سجع متوازی ، زیباتر و خوش آهنگ تر است و در متون فارسی کاربرد بیشتری دارد . لذا شناخت این نوع سجع برای دانش آموزان عزیز با اهمّیّت تر می باشد . نمونه هایی از آثار مسجع : اوّلین با سجع در مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری ( قرن پنجم ) به کار گرفته شد و بعدها سعدی در « گلستان » ، جامی در « بهارستان » ، نصرالله منشی در « کلیله و دمنه » آن را به حد کمال خود رساندند . و در ادامه کسانی چون قائم مقام فراهانی در « منشئات » و قاآنی در کتاب « پریشان » از آنها پیروی کردند . ترصیع ترصیع آن است که کلمات مصراعی با مصراع دیگر یا جمله ای با جمله ی دیگر ، در وزن و حروف پایانی یکسان باشد ( غیر از واژگان تکراری بقیه کلمات با هم سجع متوازی دارند . ) مثال 1 : ای منــور بـه تـو نجـوم جـلال وی مقـرر بـه تـو رسـوم کمـال مثال 2 : باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده